พลับพลึง

พลับพลึง (ชื่อวิทยาศาสตร์: Crinum asiaticum) เป็นพรรณไม้ล้มลุกขึ้นเป็นกอ และมีหัวอยู่ใต้ดิน พบได้ในจีน, ฮ่องกง, อินเดีย และ ญี่ปุ่น มีชื่อพื้นเมืองอื่น ๆ คือ ว่านชน (ภาคอีสาน), ลิลัว (ภาคเหนือ), พลับพลึง (ภาคกลาง), วิรงรอง (ชวา) ในใบและหัวพลับพลึงมีสารไลโคริน รับประทานจะทำให้อาเจียน ท้องร่วงอย่างแรง

ลักษณะทั่วไป

พลับพลึงเป็นพรรณไม้ล้มลุกขึ้นเป็นกอ และมีหัวอยู่ใต้ดิน ลำต้นกลมมีความกว้างประมาณ 15 ซม. และยาวประมาณ 30 ซม.ใบจะออกรอบ ๆ ลำต้น ลักษณะใบแคบยาวเรียว ใบจะอวบน้ำ ขอบใบจะเป็นคลื่น ตรงปลายใบจะแหลม ใบจะมีความยาวประมาณ 1 เมตร และกว้างประมาณ 10-15 ซม. ดอกจะออกเป็นช่อ ตรงปลายจะเป็นกระจุกมีประมาณ 12-40 ดอก ตอนดอกยังอ่อนอยู่จะมีกาบเป็นสีเขียวอ่อน ๆ หุ้มอยู่ 2 กาบ ก้านช่อดอกจะมีความยาวประมาณ 90 ซม. ดอกมีความยาวประมาณ 15 ซม. กลีบดอกจะเป็นสีขาว และมีกลิ่นหอม เกสรตัวผู้จะมีอยู่ 6 อัน ติดอยู่ที่หลอดดอกตอนโคน ตรงปลายเกสรมีลักษณะเรียวแหลมยาวเป็นสีแดง โคนเป็นสีขาว ส่วนอับเรณูนั้น จะเป็นสีน้ำตาล ผลเป็นสีเขียวอ่อน และผลค่อนข้างกลม

สรรพคุณทางยา

• ใบ คนโบราณจะรู้กันดีว่าสามารถนำมารักษาอาการปวดเมื่อย กล้ามเนื้ออักเสบ คลายเส้น แก้อาการฟกช้ำปวดบวมได้ และยังสามารถนำไปใช้กับคุณแม่ที่เพิ่งคลอด หรืออยู่ไฟได้ โดยเอามาประคบหน้าท้อง ทำให้มดลูกเข้าที่อยู่ตัว น้ำคาวปลาแห้ง ขจัดไขมันส่วนเกิน และขับของเสียต่าง ๆ ออกจากร่างกายคุณแม่ที่เพิ่งคลอดได้ด้วย นอกจากนั้นยังมีสรรพคุณเป็นยาบำรุงกำลัง ขับเสมหะ เป็นยาระบาย ทำให้คลื่นเหียนอาเจียน รักษาโรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะและน้ำดี
• เมล็ด สามารถขับเลือดประจำเดือนให้ออกมาให้หมดได้
• ราก สามารถนำมาตำแล้วพอกแผลก็ได้

อ้างอิง

แหล่งข้อมูลอื่น

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Crinum asiaticum ที่วิกิสปีชีส์

1. พลับพลึงธาร
2. พลับพลึงแดง
3. วงศ์พลับพลึง
4. พลับพลึงตีนเป็ด
5. ไครนอยด์
6. อุทยานดอกไม้
7. กัลยา เลิศเกษมทรัพย์
8. มานพ สัมมาบัติ
9. บรรเจิดศรี ยมาภัย
10. อุทยานแห่งชาติปางสีดา
11. ทวี ณ บางช้าง
12. ยุวทิพย์ อาระยานิมิตสกุล
13. เอไคโนเดอร์มาตา
14. รักของนายดอกไม้
15. ซุปโยดะยา
16. หอมแดง
17. อยู่อย่างเสือ
18. ตำบลนาคา
19. อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะอ่างทอง
20. เดชบดินทร์ ฉายทองดี