17 Şubat

17 Şubat, Miladi takvime göre yılın 48. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 317 gün vardır (artık yıllarda 318).

Olaylar

• 1600 - İtalyan filozof Giordano Bruno, aykırı görüşler savunduğu için Roma Katolik Kilisesi'nin Engizisyon mahkemesinde yargılanıp sapkın ilan edildi ve Roma'da diri diri yakılarak idam edildi.
• 1864 - Amerikan İç Savaşı sırasında H.L. Hunley adlı denizaltı, USS Housatonic adlı savaş gemisini batırdı ve bir savaş gemisi batıran ilk denizaltı oldu.
• 1867 - Süveyş Kanalı'ndan ilk gemi geçti.
• 1895 - Müziğini Çaykovski'nin bestelediği Kuğu Gölü Balesi, ilk gösterisini Sankt-Peterburg'da (Rusya) yaptı.
• 1915 - Barbaros Hayreddin ve Turgut Reis muharebe gemileri, savunmaya katılmak üzere Nara'ya geldi.
• 1916 - Doğu cephesinde Ruslar, Muş'u işgal etti.
• 1917 - Hicaz Seferi Kuvvetler Komutanlığı'na atanan Mustafa Kemal, bu görevi kabul etmedi.
• 1920 - Osmanlı Mebuslar Meclisi, kabul ettiği Misak-ı Millî'nin basında yayınlanmasını ve bütün yabancı parlamentolara bildirilmesini kararlaştırdı.
• 1921 - Ankara dışındaki İstiklal Mahkemeleri kaldırıldı.
• 1923 - İzmir'de, Cumhuriyetin 1. iktisat kongresi olan İzmir İktisat Kongresi düzenlendi.
• 1923 - Mustafa Kemal, ikinci defa Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçildi. Meclise 7 işçi, 1 çiftçi kadın katıldı. Kapanış konuşmasını Rukiye Hanım yaptı.
• 1924 - Johnny Weissmuller, 100 yarda (91,4 m) serbest stil yüzmede 52-2/5 saniye ile dünya rekoru kırdı.
• 1925 - Aşar Vergisi kaldırıldı. Basın, aşarın kaldırılmasını büyük bir devrim olarak sundu.
• 1926 - Türk Medeni Kanunu kabul edildi.
• 1926 - Ankara'da Devlet Resim Sergisi açıldı. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, sergiyi ziyaret etti.
• 1933 - Newsweek dergisi yayımlanmaya başladı.
• 1934 - Avusturya'da sosyal demokratlar gösteri düzenlediler. Güvenlik güçleri göstericilere müdahale etti; birçok gösterici öldürüldü. Hükûmet sıkıyönetim ilan etti.
• 1935 - İstanbul'da kartopu oynanması yasaklandı.
• 1936 - Kızılmaske, Lee Falk tarafından yaratıldı ve ABD'de yayınlanmaya başladı.
• 1939 - Hatay Meclisi, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını, Hatay Devleti kanunları olarak kabul etti.
• 1949 - Türkiye, Avrupa Kalkınması İcra Konseyi'ne katıldı.
• 1956 - Çoruh ilinin adı Artvin olarak değiştirildi.
• 1957 - Missouri'de (ABD) bir yaşlılar evinde çıkan yangında 72 kişi öldü.
• 1957 - Ordular arası futbol karşılaşmalarında Türk takımı rekor kırdı; Amerikan ordu takımını 19-0 yendi.
• 1959 - Başbakan Adnan Menderes ve beraberindekileri Londra'ya götüren THY'nin SEV uçağı, Gatwick Havalimanı yakınlarında düştü; Menderes kurtuldu, aralarında Anadolu Ajansı Genel Müdürü Şerif Arzık'ın da bulunduğu 14 kişi öldü.
• 1967 - Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Feyzullah Ertuğrul'u Elazığ'ın bir köyüne atadı.
• 1967 - Kimi milletvekilleri, Meclise gelen mini etekli kadınlardan şikâyetçi olduklarını bildirdiler.
• 1967 - Radyo sanatçılarının yürüyüş ve boykot olaylarından sonra TRT, sanatçı ücretlerine yüzde 150-200 arasında zam yaptı.
• 1968 - Türkiye İşçi Partisi (TİP) milletvekili Çetin Altan, TBMM'de Adalet Partililere "Çoğunluğunuz var ama ağırlığınız yok" dedi. Bunun üzerine kavga çıktı.
• 1973 - Petrol Ofisi Genel Müdürlüğü'ne bir kadın atandı. Şeyda Odyakmaz Türkiye'de ilk kez bu düzeye yükseltilen kadın yönetici oldu.
• 1979 - Vietnam Savaşı'ndan sonra SSCB ile yakınlaşan Vietnam, Çin tarafından işgal edildi.
• 1983 - Dört Filistinli gerilla, Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nce yeniden ikişer kez ölüme mahkûm edildi. Filistinli gerillalar, Mısır'ın Ankara Büyükelçiliği'ni basarak iki güvenlik görevlisini öldürüp, içeridekileri 45 saat rehin tutmuşlardı.
• 1984 - Avusturya'da yapılan Avrupa güzellik yarışmasını, Türkiye güzeli Neşe Erberk kazandı.
• 1986 - Barış Derneği davasından tutuklu 6 kişi tahliye edildi. Tahliye edilenler arasında Reha İsvan ve Gencay Şaylan da yer alıyordu. Ali Sirmen, Erdal Atabek, Ali Taygun, Ergun Elgin, Hüseyin Baş ve Orhan Taylan'ın ise tahliye talebi reddedildi.
• 1987 - 12 Eylül askerî darbesinden sonra toplatılan 39 ton ağırlığındaki kitap, dergi ile günlük ve haftalık gazete, SEKA'da imha edildi.
• 1993 - Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis'in bulunduğu askerî uçak Ankara Güvercinlik alanından havalandıktan kısa süre sonra, Ankara Yenimahalle'deki (PTT) İşleme Merkezinin bahçesine düştü. Kazada; Bitlis ile 3 subay, 1 astsubay ve 1 PTT görevlisi öldü.
• 1993 - Dev-Sol ve TİKKO (Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu) üyesi 18 siyasi tutuklu, kazdıkları 35 metre uzunluğundaki tünelden yararlanarak Nevşehir E Tipi Kapalı Cezaevi'nden firar etti.
• 1993 - Somali'de görev yapan BM Barış Gücü UNISOM'un Komutanlığına, Korgeneral Çevik Bir atandı.
• 1994 - Demokrasi Partisi (DEP) Suruç İlçe Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Akpolat, kimliği belirsiz kişilerce öldürüldü.
• 1994 - TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonu, Refah Partili Hasan Mezarcı'nın dokunulmazlığının kaldırılmasını kararlaştırdı.
• 1996 - Dünya satranç şampiyonu Garry Kasparov, Deep Blue adlı bilgisayarı yendi.
• 1999 - Fransa'nın başkenti Paris'in 50 km yakınındaki tarihî Kraliyet Köşkü Rambouillet'de Belgrad Hükûmeti ile Kosovalı Arnavutlar arasında barış görüşmeleri yapıldı.
• 2000 - Microsoft, Windows 2000 işletim sistemini piyasaya sürdü.
• 2001 - IMF Başkan Yardımcısı Stanley Fischer ile kurumun Avrupa Sorumlusu Michael Deppler, G-20 toplantıları çerçevesinde Türkiye'ye geldi.
• 2006 - Filipinler'in Güney Leyte bölgesinde meydana gelen bir seri toprak kayması sonucu, yaklaşık 1800 kişinin toprak altında kalarak öldüğü tahmin ediliyor. Yörede, son 10 gündür yağan şiddetli yağmurların ve hemen öncesinde meydana gelen 2,3 büyüklüğündeki küçük ölçekli bir depremin faciayı tetiklemiş olabileceği öne sürülüyor.
• 2008 - Kosova, Sırbistan'dan ayrılarak tek taraflı bağımsızlık ilan etti.
• 2016 - Ankara'da Devlet Mahallesi'nde asker ve personeli taşıyan servis araçlarına, bombalı intihar saldırısı düzenlendi. 28 kişi öldü, 61 kişi yaralandı. Başbakan Ahmet Davutoğlu, saldırının YPG tarafından gerçekleştirildiğini açıkladı.

Doğumlar

• 624 - Wu Zetian, Çin tarihinin tek kadın İmparatoru (ö. 705)
• 1028 - Cüveynî, İranlı fıkıhçı, kelamcı (ö. 1085)
• 1591 - Jusepe de Ribera, İspanyol ressam ve gravürcü (ö. 1652)
• 1650 - Yevdokiya Alekseyevna, Rus çarı (ö. 1712)
• 1653 - Arcangelo Corelli, İtalyan besteci (ö. 1713)
• 1732 - François de Robespierre, Fransız avukat ve Maximilien, Charlotte ve Augustin Robespierre'in babası (ö. 1777)
• 1742 - Dositej Obradović, Sırp yazar, filozof, linguist, gezgin, poligot ve Sırbistan'ın ilk eğitim bakanı (ö. 1811)
• 1754 - Nicolas Baudin, Fransız kâşif (ö. 1803)
• 1781 - René Laennec, Fransız doktor ve stetoskopun mucidi (ö. 1826)
• 1794 - Karel Bořivoj Presl, Çek botanikçi (ö. 1852)
• 1796 - Giovanni Pacini, İtalyan müzisyen ve opera bestecisi (ö. 1867)
• 1796 - Frederick William Beechey, İngiliz deniz subayı ve coğrafyacı (ö. 1856)
• 1796 - Josua Heilmann, Fransız mucit ve sanayici (ö. 1848)
• 1836 - Gustavo Adolfo Bécquer, İspanyol post-romantik, şiir ve kısa öyküler yazarı (ö. 1870)
• 1849 - Ebüzziya Tevfik Bey, Türk gazeteci, yazar, yayıncı ve hattat (ö. 1913)
• 1855 - Otto Liman von Sanders, Alman general ve Osmanlı mareşali (ö. 1929)
• 1862 - Mori Ōgai, Japon asker ve yazar (ö. 1922)
• 1874 - Thomas J. Watson, Amerikalı sanayici ve IBM şirketinin kurucusu (ö. 1956)
• 1874 - Aleksandr Hatisyan, Ermeni siyasetçi ve gazeteci (ö. 1945)
• 1879 - Lou Marsh, Kanadalı hakem ve gazeteci (ö. 1936)
• 1884 - Hans Lange, Amerikalı orkestra şefi (ö. 1960)
• 1886 - Andreas Bertalan Schwarz, Alman hukuk bilimcisi (ö. 1953)
• 1887 - Joseph Bech, Lüksemburg eski başbakanı (ö. 1975)
• 1888 - Otto Stern, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1969)
• 1889 - H. L. Hunt, Amerikalı petrol kralı ve Cumhuriyetçi politik aktivist (ö. 1974)
• 1890 - Ronald Fisher, İngiliz istatistikçi, biyolog ve genetik bilimci (ö. 1962)
• 1891 - Džafer-beg Kulenović, Boşnak siyasetçi (ö. 1956)
• 1895 - Aliağa Vahid, Azerbaycanlı şair (ö. 1965)
• 1898 - Eero Berg, Fin atlet (ö. 1969)
• 1898 - Gregor Wentzel, Alman fizikçi ö. 1978)
• 1903 - Sadık Hidayet, modern İran edebiyatının önde gelen düzyazı ve kısa hikâye yazarı (ö. 1951)
• 1904 - Hans Morgenthau, Alman-Amerikalı akademisyen (ö. 1980)
• 1908 - Bo Yibo, Çinli siyasetçi ve askerî lider (ö. 2007)
• 1914 - Arthur Kennedy, Amerikalı oyuncu (ö. 1990)
• 1916 - Şahap Kocatopçu, Türk iş insanı ve siyasetçi (ö. 2012)
• 1920 - Annie Glenn, Amerikalı aktivist ve hayırsever (ö. 2020)
• 1925 - Hal Holbrook, Akademi Ödülü adayı, Emmy ve Tony Ödülleri sahibi, Amerikalı oyuncu (ö. 2021)
• 1929 - Alejandro Jodorowsky, Şilili aktör, besteci ve film yönetmeni
• 1929 - Patricia Routledge, İngiliz oyuncu ve şarkıcı
• 1930 - Ruth Rendell, İngiliz yazar (ö. 2015)
• 1931 - Jiřina Jirásková, Çek oyuncu (ö. 2013)
• 1932 - Turan Oflazoğlu, Türk oyun yazarı, şair ve eleştirmen
• 1933 - Tahsin Yücel, Türk akademisyen, öykü ve roman yazarı, denemeci, eleştirmen ve çevirmen (ö. 2016)
• 1934 - Alan Bates, İngiliz aktör (ö. 2003)
• 1934 - Barry Humphries, Avustralyalı komedyen, yazar, aktör ve drag sanatçısı (ö. 2023)
• 1942 - Huey P. Newton, Amerikalı siyasi aktivist (ö. 1989)
• 1945 - Zina Bethune, Amerikalı oyuncu, dansçı ve koreograf (ö. 2012)
• 1945 - Brenda Fricker, Oscar Ödülü sahibi İrlandalı aktris
• 1948 - José José, Meksikalı şarkıcı, müzisyen ve aktör (ö. 2019)
• 1949 - Engin Varol, Türk ressam
• 1951 - Amado Batista, Brezilyalı şarkıcı, besteci, müzik yapımcısı ve oyuncu
• 1954 - Rene Russo, Amerikalı oyuncu
• 1955 - Mo Yan, Çinli yazar
• 1957 - Loreena McKennitt, Kanadalı müzisyen
• 1956 - Susumu Katsumata, Japon futbolcu
• 1959 - Aryeh Deri, İsrailli siyasetçi, siyasi parti lideri ve bakan
• 1960 - Lindy Ruff, Kanadalı buz hokeyi oyuncusu ve koç
• 1961 - Andrey Korotayev, Rus iktisatçı ve tarihçi
• 1962 - Lou Diamond Phillips, Amerikalı oyuncu
• 1963 - Larry Lawrence Whitney, Amerikalı komedyen ve oyuncu
• 1963 - Michael Jordan, Amerikalı basketbolcu
• 1965 - Michael Bay, Amerikalı film yönetmeni ve yapımcı
• 1966 - Quorthon, İsveçli müzisyen (ö. 2004)
• 1968 - Giuseppe Signori, İtalyan millî futbolcu
• 1969 - David Douillet, Fransız siyasetçi ve judocu
• 1970 - Dominic Purcell, Avustralyalı aktör
• 1971 - Denise Richards, Amerikalı sinema oyuncusu
• 1972 - Billie Joe Armstrong, Amerikalı söz yazarı, gitarist ve Green Day grubunun vokalisti
• 1974 - Jerry O'Connell, Amerikalı oyuncu
• 1981 - Paris Hilton, Amerikalı sinema oyuncusu ve Hilton otellerinin varisi
• 1981 - Joseph Gordon-Levitt, Amerikalı oyuncu
• 1982 - Adriano Leite Ribeiro, Brezilyalı futbolcu
• 1985 - Cemre Kemer, Türk şarkıcı ve Hepsi grubunun üyesi
• 1990 - Mamadou Samassa, Malili millî futbolcu
• 1990 - Yakub el-Kasımi, Ummanlı futbolcu
• 1991 - Bonnie Wright, İngiliz aktris
• 1991 - Burak Deniz, Türk oyuncu
• 1991 - Ed Sheeran, İngiliz şarkıcı, söz yazarı ve albüm yapımcısı
• 1993 - Nicola Leali, İtalyan futbolcu
• 1993 - Marc Marquez, İspanyol Grand Prix motosiklet yol yarışçısı

Ölümler

• 364 - Jovianus, Roma İmparatoru (d. 332)
• 440 - Mesrop Maştots, Ermeni rahip ve dil uzmanı (d. 361)
• 647 - Seondeok, Silla Krallığı 27. hükümdarı ve ilk kadın hükümdar (d. ?)
• 923 - Taberî, din ve tarih bilgini (d. 839)
• 1371 - İvan Aleksandr, 1331-1371 yılları arasında hüküm süren İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı
• 1600 - Giardano Bruno, İtalyan filozof (idam) (d. 1548)
• 1673 - Molière, Fransız yazar (d. 1622)
• 1680 - Denzil Holles, İngiliz asıllı yazar ve devlet adamı (d. 1599)
• 1715 - Antoine Galland, Fransız şarkiyatçı ve arkeolog (d. 1646)
• 1788 - Maurice Quentin de La Tour, Fransız, Rococo tarzlı portreci ressam (d. 1704)
• 1826 - Johann Philipp Gabler, Alman protestan teolog ve ahit eleştirmeni (d. 1753)
• 1827 - Johann Heinrich Pestalozzi, İsviçreli pedagog, hayırsever, filozof ve politikacı (d. 1746)
• 1856 - Heinrich Heine, Alman yazar (d. 1797)
• 1890 - Christopher Latham Sholes, Amerikalı mucit (d. 1819)
• 1909 - Geronimo, Apaçi reisi (d. 1829)
• 1924 - Augustin Boué de Lapeyrère, Fransız Koramiral ve Denizcilik Bakanı (d. 1852)
• 1934 - I. Albert, Belçika Kralı (d. 1875)
• 1937 - Hugo Meisl, Avusturyalı futbolcu ve spor adamı (d. 1881)
• 1941 - Claud Buchanan Ticehurst, İngiliz ornitolog (d. 1881)
• 1948 - Enrique Finochietto, Arjantinli akademisyen, doktor ve mucit (d. 1881)
• 1961 - Lütfi Kırdar, Türk hekim, asker, Sağlık Bakanı ve İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı (d. 1887)
• 1970 - Alfred Newman, Amerikalı film müziği bestecisi ve En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü sahibi (d. 1901)
• 1970 - Shmuel Yosef Agnon, İsrailli yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1888)
• 1982 - Lee Strasberg, Amerikalı tiyatro yönetmeni ve aktör (d.1901)
• 1986 - Jiddu Krishnamurti, Hindistan asıllı düşünür, konuşmacı ve yazar (d. 1895)
• 1993 - Eşref Bitlis, Türk asker ve eski Jandarma Genel Komutanı (d. 1933)
• 1998 - Marie-Louise von Franz, İsviçreli analitik psikolog ve araştırmacı (d. 1915)
• 2001 - Matild Manukyan, Ermeni kökenli Türk genelev patroniçesi ve vergi rekortmeni (d. 1914)
• 2005 - Dan O'Herlihy, İrlandalı sinema oyuncusu (d. 1919)
• 2005 - Omar Sivori, Arjantinli futbolcu (d. 1935)
• 2007 - Mehmet Altınsoy, Türk siyasetçi, eski Devlet Bakanı ve Ankara Büyükşehir Belediye başkanlarından (d. 1924)
• 2008 - Aysel Gürel, Türk söz yazarı ve tiyatro oyuncusu (d. 1929)
• 2009 - Gazanfer Özcan, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1931)
• 2010 - Kathryn Grayson, Amerikalı aktris ve opera sanatçısı (d. 1922)
• 2010 - Abdülhakim İsmailov, Sovyetler Birliği Kızıl Ordu'sunun Nazi Almanyası'nı yenilgiye uğratmasının simgesi olarak Berlin Parlamento Binası'na (Reichstag) Kızıl Bayrağı diken 3 askerden biri olan (d. 1916) (bknz. Berlin Muharebesi)
• 2011 - Emel Say, Türk ressam
• 2013 - Mindy McCready, Amerikalı country müzik şarkıcısı (d. 1975)
• 2016 - Aleksandr Gutman, Rus yönetmen (d. 1945)
• 2016 - Andrzej Zulawski, Polonya doğumlu film yönetmeni (d. 1940)
• 2017 - Alan Aldridge, İngiliz çizer, grafiker ve afiş sanatçısı (d. 1943)
• 2017 - Warren Frost, Amerikalı oyuncu (d. 1925)
• 2017 - Tom Regan, Amerikalı ahlak felsefecisi (d. 1938)
• 2017 - Peter Skellern, İngiliz şarkıcı, piyanist ve söz yazarı (d. 1947)
• 2019 - Eduardo Bauzá, Arjantinli siyasetçi (d. 1939)
• 2019 - Ethel Ennis, Amerikalı caz şarkıcısı (d. 1932)
• 2019 - Paul Flynn, Galli-Britanyalı siyasetçi (d. 1935)
• 2019 - Alberto Gutman, Kübalı-Amerikalı siyasetçi (d. 1959)
• 2019 - Antons Justs, Leton Roma Katolik piskopos (d. 1931)
• 2019 - Šaban Šaulić, Sırp şarkıcı (d. 1951)
• 2020 - Ja'Net DuBois, Amerikalı oyuncu, şarkıcı, söz yazarı ve dansçı (d. 1932)
• 2020 - Kizito Mihigo, Ruandalı gospel şarkıcısı, söz yazarı, orgcu ve besteci, televizyon sunucusu (d. 1981)
• 2020 - Mustafa Yücedağ, Türk millî futbolcu (d. 1966)
• 2021 - Özcan Arkoç, Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1939)
• 2021 - Seif Sharif Hamad, Tanzanyalı siyasetçi (d. 1943)
• 2021 - Rush Limbaugh, Amerikalı radyo kişiliği, muhafazakar siyasi yorumcu, yazar ve televizyon şovu sahibi (d. 1951)
• 2021 - Gianluigi Saccaro, İtalyan eskrimci (d. 1938)
• 2021 - Martha Stewart, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1922)
• 2022 - David Brenner, Amerikalı senarist ve kurgucu (d. 1962)
• 2022 - Fausto Cigliano, İtalyan şarkıcı, gitarist ve aktör (d. 1937)
• 2022 - Máté Fenyvesi, Macar millî futbolcudur (d. 1933)
• 2022 - Giuseppe Ros, İtalyan ağır sıklet boksör (d. 1942)
• 2023 - Moisis Elisaf, Yunan hekim, siyasetçi ve akademisyen (d. 1954)
• 2023 - Shahnawaz Pradhan, Hintli televizyon ve sinema oyuncusu, dublaj sanatçısı (d. 1966)
• 2023 - Stella Stevens, Amerikalı oyuncu, film yönetmeni (d. 1938)
• 2024 - Sevda Ferdağ, Türk sinema, dizi oyuncusu ve şarkıcı (d. 1942)

Tatiller ve özel günler

• Erzincan'ın Tercan ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
• Trabzon'un Akçaabat ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
• Trabzon'un Tonya ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)