javascript is disabled, enable it otherwise the site will not work properly!

javascript est désactivé, activez-le sinon le site ne fonctionnera pas correctement !

Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı

Ukrayna'da Vladimir Lenin anıtlarının tahribatı Sovyetler Birliği'nin dağılması sırasında başladı. Yevromaydan sırasında yaygın bir fenomen hâline geldi ve Ukraynalılar tarafından Leninopad (Ленінопад) olarak anılmaya başlandı.

Tarihi

Ukrayna'daki Lenin anıtlarının tahribatı ve yıkımı dört farklı aşamada gerçekleşti. 1990'larda Galiçya ve Volin'de 2.000'den fazla Lenin anıtı yıkıldı, 1990'larda ve 2000'lerin başlarında ülkenin batı ve orta bölgelerinde 600'den fazla Lenin anıtı kaldırıldı, 2005 ve 2008 yılları arasında orta Ukrayna'da 600'den fazla anıt yıkıldı ve 2013 ve 2014 yıllarında ülke çapında 552 anıt yıkıldı.

Lenin anıtlarının tahribatının ilk dalgası 1990 ve 1991'de Batı Ukrayna'da gerçekleşti. 1 Ağustos 1990'da Ukrayna'nın Lviv Oblastı'ndaki Chervonohrad'da, SSCB'de ilk kez olmak üzere bir Lenin anıtı yıkıldı. Halkın baskısı altında anıt resmî amacı başka bir yere taşımak olmak üzere söküldü. Aynı yıl Ternopil, Kolomıya, Nadvirna, Borıslav, Drohobıç, Lviv ve Galiçya'nın diğer şehirlerinde Lenin anıtları söküldü.

1991'de Ukrayna'da 5.500 Lenin anıtı vardı. Kasım 2015'te, yaklaşık 1.300 Lenin anıtı hâlâ ayaktaydı. Şubat 2014 ve Aralık 2015 arasında 700 Lenin heykeli anıtı daha kaldırıldı veya yok edildi.

Yevromaydan protestocuları Ukrayna şehirlerinde birçok Vladimir Lenin heykelini devirdi. Bazı tahminler 90'dan fazla heykelin devrildiğini söylerler. Aralık 2015'te, The Ukrainian Week Şubat 2014 boyunca 376 Lenin heykelinin yıkıldığını veya tahrip edildiğini hesapladı.

Rusya'nın Kırım'ı ilhakı ile 28 Eylül 2014 arasında işgal edilmemiş topraklardaki en büyük Lenin anıtı Harkiv'de bulunuyordu (20.2 metre). Harkov'daki bu Lenin heykeli 28 Eylül 2014'te devrildi ve yıkıldı.

15 Mayıs 2015'te, Ukrayna cumhurbaşkanı Petro Poroşenko komünist anıtların (II. Dünya Savaşı anıtları hariç) kaldırılması ve komünizmle ilgili isimlere sahip yerleşim yerlerinin yeniden adlandırılması için altı aylık bir süre veren bir yasa tasarısını imzaladı. 17 Mart 2016'da, 19.8 metre yüksekliğinde olan, Ukrayna'nın işgal edilmemiş toprakları içindeki en büyük Lenin heykeli Zaporijya'da parçalandı.

16 Ocak 2017'de Ukrayna Ulusal Anma Enstitüsü 1.320 Lenin anıtının dekomünizasyon sırasında söküldüğünü açıkladı. Çernobil Hariç Tutma Bölgesi içindeki 2 Lenin heykeli, Ukrayna'da hâlâ ayakta olan son Lenin heykelleridir.

Tepkiler

Ulusal

Anıtların tahribatı ve kaldırılması, Ukrayna halkı arasında karışık duygular uyandırdı. 2014'ün başlarında Harkiv'de olduğu gibi, bazı durumlarda Rus yanlısı kalabalıklar Komünist ve sosyalist partilerin üyeleri ile II. Dünya Savaşı ve Afgan savaşları gazilerine adanmış, yıkılmak istenen anıtları korudular. Harkov'daki heykel 28 Eylül 2014'te devrildi. Ekim 2014'ün sonlarında, o zamanki Harkov Valisi Ihor Baluta, Harkov sakinlerinin çoğunun heykelin kaldırılmasını istemediğini düşündüğünü itiraf etti, ancak bunun yanında "kaldırılmanın sonrasında neredeyse hiç protesto olmadı, bu oldukça açıklayıcı" dedi.

Ocak 2015'te Ukrayna Kültür Bakanlığı, Ukrayna'nın komünist figürlere adanmış anıtlardan temizlenmesi ile ilgili her türlü kamu girişimini teşvik edeceğini duyurdu. Vyacheslav Kyrylenko'ya göre, bakanlık komünist figürlerle alakalı tüm anıtların Ukrayna Taşınmaz Anıtlar Devlet Kütüğü'nden çıkarılmasını başlatacak.

Nisan 2015'te Ukrayna Yüksek Şurası, yerel yönetimleri Ukrayna'daki komünist figürlere ait anıtları sökmeye zorlayacak olan "Ukrayna'da Komünist ve Nasyonal Sosyalist (Nazi) Totaliter Rejimlerin Kınanması ve Propaganda ve Sembollerin Yasaklanması" isimli kanun tasarısı taslağı lehinde oy kullandı.

Uluslararası

Uluslararası Mavi Kalkan Komitesi'ne göre, bazı Lenin anıtları dünya mirası olarak listelenmiş olabilir ve bu nedenle anıtların sökülmesi, sökülmeden önce bu şekilde listelenmiş olup olmadıklarının kontrol edilmesini gerektirir.