Kara Cehennem Deniz Muharebesi


Kara Cehennem Deniz Muharebesi


Kara Cehennem Deniz Muharebesi ya da Kara Cehennem Cengi, Kaptan-ı derya Damat Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 1609 yılında Kıbrıs/Baf açıklarında Fransız Şövalyesi Fressinet komutasındaki Malta filosunu mağlup ettiği çarpışma.

Muharebe öncesi

1500'lü yılların sonu ve 1600'lü yılların başında Malta, Toskana ve Napoli korsan gemilerinin Doğu Akdeniz'deki Osmanlı limanlarına saldırılarının arttığı bir dönem oldu. Her yıl bölgeye gelen ve nereye saldıracakları belli olmayan bu küçük filolara Osmanlı donanmasının bütünüyle mukabele etmek çok maliyetli olduğundan, zaman zaman muhtelif limanlardaki Osmanlı filoları bazen de Cezayir, Tunus ve Trablusgarp filolarından destek almak suretiyle karşılık veriliyordu.

Bununla birlikte, 1609 yılında Kaptan-ı deryalığa getirilen Damat Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanması'nın Doğu Akdeniz'e açılarak özellikle Toskana filolarının imhası hedeflendi. Bu çerçevede Tunus Beylerbeyine gönderilen 24 Ocak 1609 tarihli bir hükümde, bu seferin sebebi açıkça bildirilirken, Cezayir ve Tunus filolarının da Osmanlı donanması'na katılması emredildi.

Bu çerçevede, 50 parçalık Osmanlı donanması Temmuz ayında Çanakkale Boğazı'ndan çıkarak Sakız'ı geçti ve Doğu Akdeniz'de asayişi bozan altı Malta kalyonunun Kıbrıs civarında görüldüğü duyumunu aldıktan sonra bu tarafa yöneldi.

Muharebe

Osmanlı donanması Finike'de su ihtiyacını giderdikten sonra Kıbrıs adasının Baf limanına geldi. Damat Halil Paşa Malta filosunun halen bölgede olduğunu öğrendi. Havanın kararmasına rağmen takibe başlayan Osmanlı donanması sabaha doğru Baf'ın 30 deniz mili açıklarında Malta filosunu teşhis etti ve ikindiye doğru yakalamayı başardı.

Başta Fransız şövalye Fressinet komutasındaki Kara Cehennem adlı kalyon olmak üzere toplam altı kalyondan oluşan Malta filosuyla Osmanlı donanması arasında karşılıklı top ateş başladı. Akşam saatlerine kadar süren karşılıklı ateşte taraflar sonuç alamazken, Malta filosu gecenin karanlığından faydalanarak fenerlerinin yardımıyla kaçmayı denedi.

Bununla birlikte, Damat Halil Paşa takibini sürdürerek sabah ışıklarıyla birlikte Malta filosuna yeniden yetişti. Osmanlı donanmasının hedefi Kara Cehennem kalyonunun ele geçirilmesi oldu (Avrupalıların Kızıl Kalyon adını verdikleri bu kalyon yedi katlı ve, doksan topa sahip kale gibi ihtişamlı bir gemiydi). Bununla birlikte, bu kalyonun top menzili Osmanlı donanmasının Malta filosuna yaklaşmasına engel oldu. Mora Sancakbeyi Koca Murat Reis’in telkinleriyle bordalamak yerine uzaktan top ateşinin sürdürülmesi neticesinde Murat Reis'in kadırgası Kara Cehennemin direk ve serenlerini kırmayı başardı. Kalyonun manevra kabiliyetinin kalmaması üzerine, hücuma geçen Osmanlı donanması öğleye doğru Malta filosunun tüm gemilerine bordalayarak Kara Cehennem dahil altı kalyonu da ele geçirmeyi başardılar. Bu bağlamda, 500'ü Maltalı olmak üzere 1.000'i aşkın asker esir edildi ve 160 top ile 2.000 tüfek ele geçirildi. Malta filosunun komutanı Fressinet de çatışmalarda öldü.

Muharebe sonrası

Osmanlı donanması yedeğine aldığı bu kalyonları Magosa limanına çekti.

Muharebenin kazanılmasında büyük rolü olan 75 yaşındaki Osmanlı denizcisi Koca Murat Reis çarpışmalarda aldığı yaralar sonucu donanmanın demirlediği Magosa'da öldü ve doğduğu yer olan Rodos’ta defnedildi.

Kaptan-ı derya Damat Halil Paşa İstanbul'a bir zafernameyle birlikte Kara Cehennem kalyonunu zaferin nişanesi olarak İstanbul'a gönderdi. Ardından Sayda, Beyrut, İskenderun ve Trablusşam sularında seyrederek korsan başka gemilerini arayan Osmanlı donanması, Magosa'da yeniden ikmal yaptıktan sonra ele geçirilen tüm gemilerle birlikte Ege-Marmara üzerinden İstanbul'a muzaffer bir şekilde girdi.

Bu zaferinin ardından Halil Paşa'ya 25 Kasım 1606'da Vezir rütbesi verildi.

Kaynakça


Text submitted to CC-BY-SA license. Source: Kara Cehennem Deniz Muharebesi by Wikipedia (Historical)



PEUGEOT 205
 

Owlapps.net - since 2012 - Les chouettes applications du hibou