Aller au contenu principal

Carlisme


Carlisme


Het carlisme is een traditionalistische beweging in Spanje die wordt geleid door een pretendent naar de Spaanse troon.

Geschiedenis

Het carlisme wortelt in de Pragmatieke Sanctie die koning Ferdinand VII in 1830 uitvaardigde. Ferdinand had alleen dochters en zou daarom worden opgevolgd door zijn broer Carlos. Door de maatregel konden ook vrouwen de troon bestijgen en zou Ferdinand worden opgevolgd door zijn dochter Isabella II. Carlos accepteerde dit niet en riep zich na Ferdinands dood in 1833 onder de naam Carlos V uit tot koning van Spanje. Zijn reactionaire, klerikale en regionalistische aanhangers noemde men carlisten. Kort na Carlos' proclamatie brak de Eerste Carlistenoorlog (1833-1840) uit. Zijn zoon Carlos (VI) voerde van 1846 tot 1849 zonder succes de Tweede Carlistenoorlog, maar de Derde Carlistenoorlog (1872-1876), onder Carlos (VII), bracht vrijwel heel Noord-Spanje in handen van de carlisten. Na de troonsbestijging van Isabella's zoon Alfons XII in 1874 moesten ze echter het onderspit delven.

Na de dood van de laatste afstammeling in mannelijke lijn van Carlos (V), Alfonso Carlos, erkenden veel carlisten Alfons XIII als legitieme koning. Een deel zette de beweging echter voort en beschouwde de door Alfonso Carlos als opvolger aangewezen Xavier (I) als koning. Zijn zoon Carel Hugo (I) (de voormalige echtgenoot van prinses Irene) trok zich in 1979 uit de politiek terug. Zijn jongere broer Sixtus Hendrik werd toen troonpretendent. In 2003 hernieuwde Carel Hugo zijn claim op de troon, die na zijn dood in 2010 werd geërfd door zijn zoon Carlos Javier I.

Sociale en economische achterban

De carlistische beweging had vooral steun onder de rurale bevolking van regio's als Baskenland en Catalonië. Ze vochten gedurende de Spaanse Burgeroorlog aan de nationalistische zijde van Francisco Franco.

Pretendenten

Stamboom

Hieronder volgt een stamboom van de Spaanse koningen (vetgedrukt) en de belangrijkste carlistische pretendenten (cursief).


Text submitted to CC-BY-SA license. Source: Carlisme by Wikipedia (Historical)