Đồng 2 euro kỷ niệm

Đồng 2 € kỷ niệm là những Tiền xu kỷ niệm euro đặc biệt được các quốc gia thành viên của khu vực đồng euro đúc và phát hành từ năm 2004 dùng làm tiền pháp định tại tất cả các quốc gia thành viên khu vực đồng euro. Những đồng xu này thường để kỷ niệm các sự kiện lịch sử hoặc để thu hút sự chú ý vào những sự kiện quan trọng đặc biệt đang diễn ra. Vào năm 2009, đã có 69 mẫu thiết kế (phiên bản) của đồng kỷ niệm 2 € được đúc—sáu phiên bản vào năm 2004, tám phiên bản vào năm 2005, bảy phiên bản vào năm 2006, 20 loại năm 2007 (gồm mười ba phiên bản của đồng thông thường), 10 vào năm 2008, 18 vào năm 2009 (gồm cả 16 phiên bản của đồng thông thường). Người ta đã lên kế hoạch đúc thêm ít nhất 6 mẫu thiết kế nữa vào năm 2009. Những đồng kỷ niệm 2 € đã trở thành vật sưu tập. Không nên nhầm lẫn tiền kỷ niệm 2 € với các tiền kỷ niệm (giá trị in trên mặt lớn hơn 2 €), được quy định chính thức là "tiền sưu tập" và thường được làm từ kim loại quý.

Điều tiết và hạn chế

Cơ sở để đúc những đồng kỷ niệm này xuất phát từ một quyết định của Ủy ban châu Âu, trong đó bãi bỏ lệnh cấm thay đổi mặt trước của các đồng euro được phát hành trên từng quốc gia từ ngày 1 tháng 1 năm 2004 về sau. Tuy nhiên, một số khuyến cáo và hạn chế cũng được ban hành.

Có hai hạn chế liên quan đến thiết kế. Một là, quyết định không thay đổi việc các đồng euro phải có mặt sau thống nhất, do đó chỉ có mặt trước là có thể thay đổi. Ngoài ra, mặt trước mỗi loại đồng đã phát hành trong mỗi quốc gia không được thay đổi nữa, sớm nhất là cho đến năm 2008, trừ khi có sự thay đổi nguyên thủ quốc gia được minh họa trên một số đồng tiền trước thời hạn đó (điều này đã được áp dụng cho Monaco và Thành Vatican, những nơi có nguyên thủ—lần lượt là Rainier III và Giáo hoàng John Paul II—mất vào năm 2005 và hình mặt trước đồng xu quốc gia được thay đổi vào năm 2006). Việc hoãn thay đổi sẽ được xem xét mở rộng vào năm 2008.

Một quy định khác hạn chế tần suất và số lượng phát hành tiền kỷ niệm. Mỗi quốc gia thành viên chỉ được phát hành một đồng tiền kỷ niệm mỗi năm, và nó phải là đồng 2 €. Tổng số lượng tiền kỷ niệm đưa vào lưu thông mỗi năm không được vượt quá một trong hai con số sau, tùy vào số nào lớn hơn:

• 0,1 phần trăm tổng số đồng 2 € mà tất cả thành viên của khu vực đồng euro đưa vào lưu thông. Giới hạn này có thể được xem xét tăng lên 2,0 phần trăm nếu đồng kỷ niệm đó để kỷ niệm một sự kiện rất đặc biệt và đáng chú ý; trong trường hợp đó, quốc gia thành viên phát hành các đồng kỷ niệm này với số lượng lớn cần hạn chế đưa bất kỳ đồng kỷ niệm nào khác vào lưu thông trong vòng bốn năm tiếp theo.
• 5,0 phần trăm tổng số đồng 2 € mà quốc gia thành viên định phát hành đồng kỷ niệm đưa vào lưu thông.

Một quyết định khác đã bổ sung hai hướng dẫn nữa liên quan đến việc thiết kế đồng kỷ niệm. Phải làm sao để khi nhìn vào mặt trước phải dễ dàng nhận biết quốc gia đã phát hành nó, hoặc bằng cách ghi rõ tên đầy đủ của quốc gia hoặc tên viết tắt dễ nhận thấy của quốc gia đó; và không được lặp lại tên hoặc giá trị của đồng kỷ niệm trên mặt trước, vì nó đã được ghi đồng nhất trên mặt sau.

Những hạn chế sẽ không áp dụng hồi tố; chỉ những mẫu thiết kế mới—những đồng kỷ niệm thường do các quốc gia mới gia nhập khu vực đồng euro phát hành, và các đồng 2 € kỷ niệm phát hành từ năm 2006 về sau—mới bị ràng buộc. Tuy nhiên, năm quốc gia có thiết kế vi phạm bản sửa đổi đầu tiên của quy định (Áo, Bỉ, Phần Lan, Đức và Hy Lạp) ban đầu được yêu cầu phải thay đổi thiết kế của họ trong tương lai gần, trong đó Phần Lan đã thực hiện vào năm 2007 và Bỉ vào năm 2008.

Một quyết định khác lại thay đổi quy định lần nữa:

• Mười hai ngôi sao của Liên minh châu Âu bao quanh mẫu thiết kế đồng kỷ niệm cần phải bao quanh tất cả các yếu tố thiết kế của đồng kỷ niệm, bao gồm dấu chỉ dấu năm, chỉ dấu đúc và tên quốc gia. Các ngôi sao phải được vẽ giống như cách sắp xếp của chúng trên lá cờ Liên minh châu Âu (những khuyến cáo này hiện không thỏa mãn trên hai đồng kỷ niệm của Hà Lan và Luxembourg).
• Mẫu thiết kế các đồng euro không được thay đổi trừ hai tình huống sau:
  • Nếu một thiết kế vi phạm các khuyến cáo, nó cần được cập nhật để phù hợp (áp dụng cho Áo, Đức, Hy Lạp, Luxembourg và Hà Lan).
  • Nếu một thiết kế mô tả nguyên thủ quốc gia, nó cần được cập nhật:

1. mỗi mười lăm năm một lần để phù hợp với hình ảnh hiện tại của nguyên thủ quốc gia;
2. nếu nguyên thủ mãn nhiệm hoặc qua đời. Tuy nhiên, các nguyên thủ tạm quyền sẽ không được xem là lý do thay đổi thiết kế; thay vào đó được phép phát hành một đồng kỷ niệm 2 € khác (có thể là một đồng kỷ niệm 2 € thứ hai).

• Hình dạng ký tự trên đồng kỷ niệm phải y hệt như trên đồng thông thường.

(Những sửa đổi này đã buộc Bỉ phải quay về thiết kế trước minh họa chân dung hoàng gia Bỉ, do cập nhật năm 2008 theo khuyến cáo cũng thay đổi cả chân dung, điều đó là trái với quy định; những đồng kỷ niệm Bỉ từ năm 2009 trở về vẽ chân dung gốc từ năm 1999, nhưng thiết kế đồng kỷ niệm mới vào năm 2008 cũng như dấu hiệu quốc gia và dấu hiệu năm ấn hành cũng được quan tâm. Những chỉnh sửa này cũng cấm những bộ kỷ niệm sede vacante của Thành Vatican, chỉ cho phép những tiền kỷ niệm dành cho những sự kiện này).

Khuyến cáo sẽ được xem xét lại vào năm 2015.

Phát hành

Các quốc gia phát hành

Tính đến tháng 11 năm 2008, đã có mười bốn quốc gia phát hành độc lập đồng kỷ niệm 2 € (Áo, Bỉ, Phần Lan, Pháp, Đức, Hy Lạp, Ý, Luxembourg, Monaco, Bồ Đào Nha, San Marino, Slovenia, Tây Ban Nha và Thành phố Vatican), trong đó Hy Lạp là quốc gia đầu tiên phát hành loại tiền này. Năm quốc gia thuộc khu vực đồng euro khác chưa phát hành độc lập đồng kỷ niệm loại này (Síp, Ireland, Malta, Hà Lan và Slovakia); cũng có hai đồng kỷ niệm 2 € chung do tất cả các quốc gia thành viên khu vực đồng euro phát hành (kỷ niệm Hiệp ước Roma vào năm 2007, Liên minh Kinh tế Tiền tệ vào năm 2009).

Giá trị được ghi trên đồng kỷ niệm thường thấp hơn giá thị trường của chúng thường từ €3 đến €12. Ngoại lệ là tại San Marino, các đồng kỷ niệm cũ hơn thường được bán với giá từ €30 đến €40, còn ở Thành Vatican, hiếm khi nào có được chúng với giá dưới €100.

Các mẫu thiết kế được công khai tại Tạp chí Chính thức của Liên minh châu Âu (tham chiếu đến các ấn bản được ghi trong bảng dưới đây).

Phát hành năm 2004

Phát hành năm 2005

Phát hành năm 2006

Phát hành năm 2007

Phát hành năm 2008

Phát hành năm 2009

Phát hành đồng đặc biệt kỷ niệm Liên minh Kinh tế Tiền tệ

Dự kiến phát hành

Tham khảo

Xem thêm

• Euro
• Tiền kỷ niệm
• Đồng 2 euro kỷ niệm của Đức
• Xu euro sưu tầm
• Tiền xu 2 euro

Liên kết ngoài

• Trang của Ngân hàng Trung ương châu Âu về tiền xu kỷ niệm 2 euro