Sami el-Cundi

Sami el-Cundi (Arapça: سامي الجندي; 15 Aralık 1921 - 14 Aralık 1995) Suriyeli Baasçı bir siyasetçi ve Mişel Eflak'ın takipçisiydi.

Yaşamı

Abdülkerim el-Cundi'nin büyük kuzeni olan Cundi, Selimiye'de alim bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Şam Üniversitesinde diş hekimliği okudu ve 1944 yılında mezun oldu. Başlangıçta Zeki el-Arsuzi tarafından Arap milliyetçiliğine çekilen Cundi, 1947'de Mişel Eflak ve Selahaddin el-Bitar'ın Baas Partisine katıldı. 1950'lerde Cemal Abdünnasır'ın Arap milliyetçi hareketine katıldı. 1958'de Mısır ve Suriye'nin Birleşik Arap Cumhuriyeti olarak birleşmesinin ardından Nasır onu enformasyon ve propaganda direktörü olarak atadı. 1961 Suriye Darbesi'yle Nazım el-Kudsi'nin iktidara gelmesinden sonra Cundi işini kaybetti, ancak 1963 Suriye Darbesi'nden sonra Salah el-Bitar'ın kabinesinde enformasyon bakanı oldu. Ayrıca Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyinin (UDKK) resmi sözcülüğünü yaptı.

UDKK, 11 Mayıs 1963'te Cundi'yi başbakan olarak atadı ve bir kabine kurmakla görevlendirdi; ancak Cundi, bunu başaramadı ve üç gün sonra istifa etti. Başbakan Bitar'ın ikinci kabinesinde enformasyon, kültür ve ulusal rehberlik bakanı oldu ve Ekim 1964'e kadar Devlet Başkanı Emin el-Hafız'ın hükûmetinde kaldı. 1964 yılında Fransa büyükelçisi oldu.

1969'da Suriye'de bir süre hapiste tutulan Cundi, Beyrut'ta emekli olup anılarını yazdı. İsrail'in 1982'de Lübnan'ı istila etmesinin ardından Suriye'ye döndü, ancak diş hekimi olarak çalıştı ve siyasi olarak aktif değildi.

Cundi'nin Baas Partisinin akıbetine ilişkin anlatısı "birçok ulusal antikolonyal hareketin başına gelenlerin dürüst ve üzücü bir tasviri" olarak nitelendirilmiştir.

Çalışmalar

• Arab wa Yahud [Araplar ve Yahudiler], Beyrut, 1968
• Sadiqi Ilyas [Dostum İlyas], Beyrut, 1969
• Al Ba`th [Baas], Beyrut, 1969
• Athadda wa Attahim [Meydan okuyorum ve suçluyorum], Beyrut, 1969

Baas'ın kökenleri

El-Cundi öğrenciyken Arsuzi'nin siyasi derslerine katıldı ve kendisine Arap Diriliş (Baas) Partisi adını veren küçük bir grubun sekreteri oldu. O dönem hakkında şunları yazmıştır:

Bu umudu, yalnızlığımızı giderek artıran toplumumuzda yabancılar olarak yaşadık: tüm eski değerlere karşı isyancılar, insanlığın tüm geleneklerine düşmanlar, tüm törenleri, ilişkileri ve dinleri reddedenler. Amansız bir kazma olduğumuz her yerde kavgayı aradık. ...

Irkçıydık ['irqiyyin], Nazizme hayrandık, kitaplarını ve düşünce kaynaklarını, özellikle de Nietzsche'nin Böyle Buyurdu Zerdüşt'ünü, Fichte'nin Alman Ulusuna Sesleniş'ini ve H. S. Chamberlain'in ırk üzerine kurulu On Dokuzuncu Yüzyılın Temelleri'ni okuyorduk. Kavgam'ı çevirmeyi ilk düşünen biz olduk.

Bu dönemde Şam'da yaşayan herkes Arap halkının Nazizme olan eğilimini takdir edecektir, çünkü Nazizm onun şampiyonu olabilecek bir güçtü ve yenilen kişi doğası gereği galip geleni sevecektir. Ancak bizim inancımız oldukça farklıydı. ...

Biz sosyal ilişkileri sevgi üzerine kuran idealistlerdik. Üstat [Arsuzi] İsa hakkında konuşurdu ve sanırım Nietzsche'nin Tragedyanın Doğuşu kitabından etkilenmişti. İdeal olarak İslam öncesi dönemi aldı ve bu dönemi Arapların altın çağı olarak adlandırdı.

Arsuzi'nin grubu 1944'te dağıldı, ancak üyelerin çoğu Suriye Baas Partisi içinde büyüyen ve Baas olarak da adlandırılan Mişel Eflak'ın grubuna da aitti.

Kaynakça

1. Abdülkerim el-Cundi
2. Mansur el-Atraş
3. Muhammed Ümran
4. Selim Hatum
5. Suriye başbakanları listesi
6. Arap Sosyalist Baas Partisi - Irak Bölgesi
7. 1966 Suriye askerî darbesi
8. Baasçılık
9. Hananu İsyanı
10. Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi Merkez Komutanlığı